Ở làng Đồng Cạn, ai cũng biết ông Lưu Văn Nghĩa, người đàn ông 82 tuổi sống một mình trong căn nhà cũ mốc rêu
Ở làng Vân Khê, ai cũng biết cụ Trần Văn Dậu, 84 tuổi, sống thui thủi trong căn nhà gỗ nghiêng ngả bên bờ ruộng. Từ ngày cụ Thắm – vợ cụ – mất, cụ Dậu chỉ còn bầu bạn với bầy gà và luống rau sau nhà.
Ba người con – Khải, Kỳ, Khang – mỗi đứa một nơi. Điện thoại thì tháng đôi ba cuộc, mà toàn là hỏi:
“Bố khoẻ không? – À… mà khu đất đền bù ở xóm Đồi đã có thông báo chưa?”
Năm ấy, mưa bão dồn dập, đất trơn trượt. Một buổi chiều, cụ Dậu lom khom ra vườn lom một ít rau, chân trượt, đập mạnh xuống nền đất ướt.
Trời tối mịt, gió lùa qua mái nhà thủng lỗ chỗ.
Không một ai hay.
Chỉ khi ông Phúc – trưởng thôn – đi kiểm tra mương thoát nước, nghe tiếng rên yếu ớt, mới phát hiện cụ nằm bất động dưới mưa.
Ông Phúc bế cụ chạy bộ qua mấy con dốc đến trạm y tế, run như sắp ngã.
Mấy ngày trời, ông thức trắng chăm cụ từng muỗng cháo, từng viên thuốc.
Đến lúc bác sĩ khẽ lắc đầu:
“Cụ yếu rồi… gọi con cháu về đi. Cụ chờ không được lâu đâu.”
Ông Phúc gọi.
Cả ba đứa chỉ nói một câu giống nhau như học thuộc:
“Con đang kẹt việc. Ba… ba ráng đợi vài hôm.”
Cụ Dậu nghe hết.
Nhưng cụ không còn vài hôm để đợi.
Chiều cuối cùng…
Hơi thở cụ Dậu thoi thóp. Cụ run run kéo tay trưởng thôn, mắt nhòe nước:
“Phúc… phong bì… chỗ đất đền bù… làm theo ý tôi…”
“Dạ tôi biết rồi, cụ cứ yên tâm.”
Cụ Dậu cố nở nụ cười, mỏng như sương.
Rồi hơi thở cụ tắt nhẹ như một ngọn đèn dầu cạn bấc.
Khi ba người con về…
Trời vừa kịp hửng nắng sau cơn mưa. Đám xóm đã dựng rạp, bày bàn, đặt quan tài.
Khải, Kỳ, Khang bước vào, ôm quan tài gào khóc ầm ỹ như thể cả đời tận hiếu.
Dân làng nhìn mà lắc đầu.
Chỉ có ông Phúc đứng nép bên cạnh, thấy nghèn nghẹn nơi sống mũi:
Lúc sống không thấy mặt, lúc chết lại khóc như bão cuốn.
Đến ngày đưa tang, ba anh em còn tranh nhau đứng đầu hàng phúng viếng, miệng xưng xót xa, nhưng mắt cứ liếc quanh xem ai chứng kiến.
Và chỉ đến khi hạ huyệt xong – đất còn chưa kịp lấp phẳng – thì bản chất mới lộ:
Khải quăng nén nhang xuống đất, gằn giọng:
“Giờ nói đi. Chỗ tiền đền bù đất bố để đâu? Phải chia đều.”
Kỳ với Khang lập tức sấn lên:
“Đúng đó! Bố để bao nhiêu? Giấy tờ đâu? Đừng có giấu!”
Không ai nhắc đến bố.
Chỉ nhắc tiền.
Dân làng đứng quanh, mặt sượng trân.
Sự thật trong phong bì
Ông Phúc thở dài, lấy phong bì cụ Dậu đã dúi vào tay ông trước lúc nhắm mắt.
Ba anh em nhà kia lao tới như thú vồ.
Khải xé phong bì.
Không một đồng.
Chỉ có tờ giấy gấp đôi và cuốn sổ đỏ cũ.
Gió thổi, giấy rung nhẹ.
Nhưng tay Khải thì run bần bật.
Kỳ xông vào giật lấy.
Khang chụp theo.
Ba khuôn mặt đang đỏ vì tức chuyển dần thành xám ngoét như tro bếp.
Trong giấy là những dòng chữ khắc khổ, nguệch ngoạc nhưng rõ ràng:
“Toàn bộ tiền đền bù đất và căn nhà này
tôi để lại cho ông Phúc.
Người duy nhất kéo tôi từ vũng bùn lên,
người thăm tôi những khi mưa bão về
và người cho tôi chén cháo lúc không ai nhớ đến tôi.
Ba đứa con tôi không có phần.
Nếu chúng đòi, hãy đưa tờ này ra cho cả làng xem.”
Dưới cùng, một dòng ngắn ngủi mà như tát thẳng vào mặt cả ba:
“Con nào chỉ nhớ đến bố khi có tiền,
thì không xứng nhận chút gì của bố.”
Sổ đỏ đứng tên Nguyễn Hữu Phúc, đã sang tên từ một tuần trước – khi cụ Dậu còn tỉnh táo minh mẫn.
Cả làng lặng đi
Khang há hốc, không nói nổi.
Kỳ đứng lùi lại, tay buông thõng.
Khải toát mồ hôi, mặt trắng bệch.
Ông Phúc trầm giọng:
“Cụ nói với tôi…
‘Cho chúng nó tiền, chúng vẫn chửi nhau.
Tôi để lại cho người thương tôi thật lòng.’
Tôi từ chối nhiều lần… nhưng cụ lạy tôi, tôi đâu nỡ.”
Một lúc sau, ông nhìn thẳng ba anh em:
“Nếu các anh không phục… mai tôi họp làng, đọc hết trước mặt mọi người.
Di nguyện người chết, ai dám cãi?”
Ba người như bị rút hết sức.
Không nói thêm câu nào.
Dân làng gật gù, thì thầm:
“Cụ Dậu minh mẫn lắm.
Của để dành phải để cho người biết thương mình.”
Từ hôm đó, cả Vân Khê nhắc nhau một câu nói đầy xót xa:
**“Lúc sống quên cha,
Lúc cha chết đừng mong lấy của.”**
Để lại một bình luận